ဦးတည္ပစ္မွတ္ထား ကင္ဆာကုထံုး

ကင္ဆာျဖစ္သည့္ေနရာကိုသာ ဦးတည္သည့္ ဦးတည္ပစ္မွတ္ထားကုထံုး (Target therapy) သည္ကင္ဆာေရာဂါ ကုသမႈ အတြက္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္သစ္ဟု မွတ္ယူထားၾကသည္။ ေဆး၀ါးျဖင့္ ကင္ဆာဆဲလ္ ၾကီးထြားမႈႏွင့္ ဆက္စပ္ ေနေသာ ကင္ဆာဆဲလ္ အစိတ္အပိုင္းအခ်ိဳ႕၊ တိက်သည့္ မ်ိဳးဗီဇ သို႔မဟုတ္ ပရိုတင္း မ်ားကိုသာပစ္မွတ္ထား ဦးတည္သည့္ ကုသမႈျဖစ္သည္။ ၾကားတြင္ တိက်သည့္ ေမာ္လီက်ဴးမ်ားကို ဦးတည္ျခင္းႏွင့္အတူ ဦးတည္ ပစ္မွတ္ထားကင္ဆာကုထံုး မ်ားသည္ ကင္ဆာၾကီးထြားျပန္႔ပြားျခင္းမရွိေစရန္ ပိတ္ဆို႔ဟန္႔တားႏိုင္ၾကသည္။ 

ဦးတည္ပစ္မွတ္ထား ကင္ဆာကုထံုး နည္းလမ္းမ်ား 

ကင္ဆာေရာဂါအမ်ိဳးမ်ိဳးရွိျပီး ကင္ဆာဆဲလ္မ်ားသည္လည္း တစ္မ်ိဳးႏွင့္ တစ္မ်ိဳးမတူညီေသာေၾကာင့္ ဆရာ၀န္သည္ ကင္ဆာလူနာ တစ္ဦးစီ၏ ေကာင္းမြန္သည့္ သို႔မဟုတ္ ျဖစ္ႏိုင္ေျခရွိသည့္ ပစ္မွတ္ကို သိရွိႏိုင္ရန္အတြက္ စမ္းသပ္စစ္ ေဆးပါမည္။ စမ္းသပ္သည့္နည္းကို “တိက်မွန္ကန္သည့္ ေဆးပညာ” (Precision Medicine) ဟုေခၚဆိုျပီး၊ လူနာ၏ အက်ိတ္ သို႔မဟုတ္ ကင္ဆာဆဲလ္နမူနာကို biopsy ျပဳလုပ္ရန္အတြက္ ခြဲစိတ္ထုတ္ယူမည္ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေနာက္၊ ကင္ဆာ၏မ်ိဳးဗီဇကို ေလ့လာရန္အတြက္ အထူးဓာတ္ခြဲခန္းသို႔ပို႔ေဆာင္ပါမည္။ ရလဒ္အေနျဖင့္၊ တစ္ဦးခ်င္းစီ မွခံစား ရေသာကင္ဆာအတြက္ မ်ိဳးဗီဇေျပာင္းလဲမႈမ်ားအေပၚမူတည္၍ကုသေပးမည္ျဖစ္ျပီး၊ ဆရာ၀န္မွသည္လည္း FDA မွ ေထာက္ခံထားေသာ ထိေရာက္သည့္ ေဆး၀ါးမ်ားကိုေရြးခ်ယ္အသံုးျပဳႏိုင္မည္ျဖစ္ပါသည္။ 

ဦးတည္ပစ္မွတ္ထား ကင္ဆာကုထံုး ႏွင့္ သာမာန္ သမာရိုးက်ကင္ဆာကုထံုးမ်ား၏ ကြဲျပားပံု 

သာမာန္ သမာရိုးက်ကင္ဆာကုထံုးအား ခြဲစိတ္ကုသမႈ၊ ဓာတ္ေရာင္ျခည္ကုသမႈ ႏွင့္ ဓာတုေဆးသြင္းကုသမႈ ဟူ၍ အဓိက ကုသမႈနည္းလမ္း သံုးနည္းခြဲထားပါသည္။ ခြဲစိတ္ကုသမႈႏွင့္ ဓာတ္ေရာင္ျခည္ကုသမႈ မ်ားသည္ ကင္ဆာျဖစ္ပြား ေနသည့္ ဧရိယာကို အဓိကဦးတည္သည့္ ကုသမႈမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ ဓာတုေဆးသြင္းကုသမႈတြင္ ကင္ဆာဆဲလ္မ်ားကို ေသေစရန္အတြက္ ေဆး၀ါးကို ခႏၶာကိုယ္တစ္ခုလံုးသို ့ထိုးသြင္းလိုက္ေသာေၾကာင့္ ကင္ဆာမရွိ သည့္ သာမာန္ဆဲလ္မ်ားကို ေသေစႏိုင္ပါသည္။ ဦးတည္ပစ္မွတ္ထားကင္ဆာကုထံုး (targeted therapy) ထံုးတြင္မူ ကင္ဆာဆဲလ္ ၾကီးထြားရန္အတြက္ အေရးပါသည့္ မ်ိဳးဗီဇ သို႔မဟုတ္ ပရိုတင္းမ်ားကိုသာ အဓိကဦးတည္ကုသသည့္ ကုထံုးျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ေကာင္းမြန္သည့္သာမာန္ဆဲလ္မ်ားကို ထိခိုက္ပ်က္စီးေစျခင္းမရွိေပ။ ဦးတည္ပစ္မွတ္ထား ကင္ဆာကုထံုး သည္ တစ္စံုတစ္ေယာက္ေသာပုဂၢိဳလ္အတြက္ ဦးတည္ျပီးအထူးဒီဇိုင္းထြင္ထားသည့္ အက်ႌ ႏွင့္ တူပါသည္။ 

အဘယ္ေၾကာင့္ “ဦးတည္ပစ္မွတ္ထားကုထံုး” သည္ ပိုမိုေကာင္းမြန္ပါသနည္း။ 

ဓာတုေဆးသြင္းကုထံုးႏွင့္ မတူညီသည့္အခ်က္မွာ ဦးတည္ပစ္မွတ္ထားကုထံုးသည္ ဆဲလ္မ်ားအတြင္းရွိ တိက်သည့္ ေမာ္လီက်ဴးမ်ားကိုသာဦးတည္ျပီး ေကာင္းမြန္သည့္ ဆဲလ္မ်ားကို ခ်န္လွပ္ထားျခင္းျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္၊ ဆိုး၀ါးသည့္ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးမွာ ပိုမိုနည္းပါးပါသည္။ သို႔ေသာ္၊ ဦးတည္ပစ္မွတ္ထားကုထံုး၏ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈမွာနည္းပါး တုန္းပင္ျဖစ္ျပီး ကင္ဆာလူနာတိုင္းမွ ထိုကုထံုးကို တံု႔ျပန္မည္ (ကင္ဆာလူနာတိုင္းအတြက္ ထိုကုထံုးသည္ အက်ိဳး သက္ေရာက္မႈရွိမည္) မဟုတ္ေပ။ ကုသမႈခံယူသည့္ ပထမႏွစ္အတြက္ ေဆး၀ါးအခ်ိဳ႕မွာ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ရွိႏိုင္ ေသာ္လည္း၊ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ကင္ဆာဆဲလ္မ်ားမွ ဦးတည္ပစ္မွတ္ထားေဆး၀ါးမ်ား၏ဒဏ္ကို ခံႏိုင္လာခ်ိန္တြင္ (ေဆး မတိုးေတာ့သည့္အခ်ိန္တြင္) သင့္ေလ်ာ္သည့္ ဦးတည္ပစ္မွတ္ထားကုထံုးေဆး၀ါးသစ္မ်ားကို ရွာေဖြရန္အတြက္ အသားစစစ္ေဆးမႈ (biopsy) ကိုထပ္မံျပဳလုပ္ရန္ လိုအပ္လာပါသည္။ 

ကင္ဆာအမ်ိဳးအစားအားလံုးအတြက္ ဦးတည္ပစ္မွတ္ထားကုထံုးကို အသံုးျပဳႏိုင္ပါသလား။ 

ဦးတည္ပစ္မွတ္ထားကုထံုးကို ေဆး၀ါးအမ်ိဳးမ်ိဳးေပၚထြက္လာခ်ိန္၊ လြန္ခဲ့သည့္ 16-17 ႏွစ္ေက်ာ္ကတည္းကပင္ စတင္ အသံုးျပဳခဲ့ပါသည္။ သို႔ေသာ္၊ ကင္ဆာေရာဂါအားလံုးအားကုသရန္အတြက္ အသံုးျပဳႏိုင္ျခင္းမရွိေသးေပ။ ကင္ဆာ ေဆး၀ါးမ်ားထုတ္လုပ္ရန္အတြက္ ေစ်းၾကီးဆဲႏွင့္ အခ်ိဳ ့ေသာ ကင္ဆာေရာဂါမ်ားကိုပစ္မွတ္ထားထုတ္လုပ္ရန္အတြက္ ခက္ခဲဆဲပင္ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္၊ ၄င္းကို ဓာတုေဆးသြင္းကုထံုးႏွင့္ အျခားကင္ဆာကုသမႈမ်ားျဖင့္ မၾကာခဏ တြဲဖက္အသံုးျပဳၾကသည္။ 

ဖရာထိုင္း 2 ေဆးရံု၏ ကင္ဆာစင္တာ တြင္ ကၽြႏ္ုပ္တို ့၏ ကင္ဆာအထူးကုဆရာ၀န္မ်ားကို ေတြ ့ဆံုႏိုင္ပါသည္။ 

ဖရာထိုင္း 2 ေဆးရံု 

အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ဆက္သြယ္ျပန္ၾကားေရး စင္တာ 

ဖုန္း: +66-2617-2444 ext. 2020, 2047။ အီးေမး: onestop@phyathai.com