လည္မ်ိဳ ကင္ဆာ

“လည္မ်ိဳ ကင္ဆာ” သည္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားထက္ အမ်ိဳးသားမ်ားတြင္ အေတြ ့ရမ်ားပါသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ ဆိုေသာ္ ေဆးလိပ္ႏွင့္ အရက္ေသာက္သံုးျခင္းမ်ားသည္ လည္မ်ိဳကင္ဆာျဖစ္ပြားရန္အတြက္ သိသာ ထင္ရွားေသာ အႏၱရာယ္ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္ပါသည္။ လူအေတာ္မ်ားမ်ားသည္ ေဆးလိပ္ႏွင့္ အရက္ကို ဆယ္ေက်ာ္ သက္အရြယ္မွ စတင္ျပီး အခ်ိန္ကာလၾကာျမင့္စြာေသာက္သံုးခဲ့ၾကသည္။ သို႔ေသာ္၊ ဆိုး၀ါးသည့္ က်န္းမာေရး ျပႆနာမ်ားအား ေတြ႔ၾကံဳခဲ့ ရျခင္းမရွိၾကေပ။ အမွန္မွာ ေရာဂါမ်ားသည္ တျဖည္းျဖည္းခ်င္းႏွင့္ အစျပဳျပီးေနာက္ အဆံုးတြင္ကင္ဆာျဖစ္ပြား ေစႏိုင္သည့္ ေရာဂါ လကၡဏာမ်ား သက္လတ္ပိုင္းအရြယ္တြင္ ေပၚလာတတ္ပါသည္။ ထို ေရာဂါ လကၡဏာမ်ားရွိမရွိ ကို မည္ကဲ့သို႔သိရွိႏိုင္ပါသနည္း။ ဖရာထိုင္း 2 ေဆးရံု၏ ဦးေခါင္းႏွင့္ လည္ပင္း ခြဲစိတ္ကုသမႈ စင္တာမွ အထူးကု ေဒါက္တာ ခ်န္တီမာ အာရာရန္ကြန္ (Dr. Chantima Arayangkun) မွ လည္မ်ိဳ ကင္ဆာ၏ ေရာဂါ လကၡဏာမ်ား အေၾကာင္းကို ရွင္းလင္းေျပာျပထားပါသည္။ 

လည္မ်ိဳ ကင္ဆာ၏ ေရာဂါ လကၡဏာမ်ား 

1။ ဆက္တိုက္ အသံကြဲ၊ အသံအက္၊ အသံ၀င္၊ အသံျပာျခင္း (Persistent hoarseness) 

2။ မ်ိဳခ်ရန္ ခက္ခဲျခင္း ႏွင့္ မ်ိဳခ်ရာတြင္ နာက်င္မႈခံစားရျခင္း (Difficulty swallowing, pain when swallowing)

3။ ျပင္းထန္သည့္ အေျခအေနမ်ားတြင္ အသက္ရွဴရခက္ခဲျခင္း (Difficulty breathing in severe cases)

ေရာဂါအားရွာေဖြေဖာ္ထုတ္ျခင္း 

ေဖာ္ျပထားသည့္ လကၡဏာမ်ားျဖစ္ေပၚခံစားရပါက၊ လည္ေခ်ာင္းကင္ဆာ ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ ေဆးဘက္ဆိုင္ရာ ေရာဂါ ရွာေဖြေဖာ္ထုတ္ျခင္းကို ေအာက္ပါအတိုင္းျပဳလုပ္ေဆာင္ရြက္သြားမည္ျဖစ္ပါသည္။ 

1။ နား၊ ႏွာေခါင္း ႏွင့္ လည္ေခ်ာင္းအား စမ္းသပ္စစ္ေဆးျခင္း

2။ လည္မ်ိဳျပြန္အား မွန္ေျပာင္း (endoscopy) ျဖင့္ မူမမွန္မႈမ်ားရွိမရွိ ၾကည့္ရွဴစစ္ေဆးျခင္း။ အက်ိတ္အား ေတြ ့ရွိပါက၊ ကင္ဆာဟုတ္မဟုတ္ စစ္ေဆးရန္အတြက္ အသားစဆဲလ္ေလးတစ္ခုကို ျဖတ္ယူပါမည္။ 

3။ လူနာတြင္ လည္ပင္း သို႔မဟုတ္ လည္ေခ်ာင္းတြင္ အဖုရွိပါက၊ ေနာက္ထပ္စစ္ေဆးမႈမ်ားျပဳလုပ္ရန္အတြက္ ၄င္းအား ဖယ္ရွားပါသည္။ 

4။ ကိုယ္ကာယပိုင္းဆိုင္ရာ စမ္းသပ္စစ္ေဆးျခင္း

5။ ေသြးစစ္ျခင္း

6။ ေရာဂါအဆင့္ကို သတ္မွတ္ႏိုင္ရန္အတြက္ ဓာတ္မွန္ ပံုရိပ္ေဖာ္ စမ္းသပ္စစ္ေဆးျခင္း (X-Ray imaging tests) 

လည္မ်ိဳ ကင္ဆာ ကုသမႈ  

1။ ကင္ဆာ ကနဦးအဆင့္ – ကင္ဆာအား ဓာတ္ေရာင္ျခည္ျဖင့္ ကုသျခင္း သို႔မဟုတ္ လည္မ်ိဳျပြန္ကို ယခင္အတိုင္း ထားရွိျပီး ခြဲစိတ္ကုသျခင္းမ်ားျပဳလုပ္ႏိုင္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္၊ လူနာသည္ သာမာန္ကဲ့သို႔ပင္ စကားေျပာႏိုင္၊ အသက္ရွဴ ႏိုင္မည္ျဖစ္ပါသည္။ 

2။ အဆင့္ျမင့္ လည္မ်ိဳးကင္ဆာ (အဆင့္ III-IV) - လည္ပင္းရွိ လည္မ်ိဳျပြန္ သို႔မဟုတ္ အဖုအက်ိတ္မ်ားကို ခြဲစိတ္ ဖယ္ရွားပါမည္။ လည္မ်ိဳျပြန္ သို႔မဟုတ္ အသံအိုးကို ခြဲစိတ္ဖယ္ရွားျပီးေနာက္ လူနာသည္ သာမာန္ကဲ့သို႔စကားေျပာ ႏိုင္၊ အသက္ရွဴႏိုင္မည္ မဟုတ္ေပ။ လူနာအသက္ရွဴႏိုင္ေစရန္အတြက္ လည္ပင္းတြင္ အေပါက္ေဖာက္ျပီး ေလျပြန္ႏွင့္ တြဲဆက္ေပးပါမည္။ လူနာသည္ အစာျပြန္မွထြက္ေပၚလာသည့္ အသံျဖင့္ စကားေျပာျခင္းႏွင့္ အသံအိုးအတုျဖင့္ စကားေျပာျခင္း အပါအ၀င္ တစ္ဖန္စကားေျပာဆိုႏိုင္ရန္အတြက္ ေလ့လာသင္ယူသြားရမည္ျဖစ္သည္။ ဤအဆင့္တြင္ ဓာတုေဆးသြင္းျခင္းႏွင့္အတူ ဓာတ္ေရာင္ျခည္ေပးျခင္းမ်ားတြင္ ေရာဂါေပ်ာက္ကင္းႏိုင္မႈႏႈန္းအားတိုးတက္ေစပါသည္။ 

လည္မ်ိဳကင္ဆာ၏ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈမ်ား 

1။ လည္မ်ိဳကင္ဆာကို အခ်ိန္ၾကာျမင့္စြာ မကုသပဲထားရွိပါက၊ အက်ိတ္မွ ေလျပြန္ကို သြားေရာက္ပိတ္ဆို႔လိုက္ ေသာေၾကာင့္ လူနာသည္ အသက္ရွဴႏိုင္မည္ မဟုတ္ေပ။ ထိုအခ်ိန္တြင္ အသက္ရွဴႏိုင္ရန္အတြက္ လည္ပင္းေရွ ့တြင္ အေပါက္ေဖာက္ရန္လိုအပ္ပါသည္။ လူနာသည္ ေဆးရံုသို႔အခ်ိန္မွီ ေရာက္ရွိျခင္းမရွိခဲ့ပါက၊ အသက္ရွဴရၾကပ္ျပီး ေသဆံုးႏိုင္ပါသည္။ 

2။ ကင္ဆာသည္ အစာျပြန္၊ လွ်ာေျခ၊ ေလျပြန္ မ်ားကဲ့သို႔ေသာ အျခားေသာ ကိုယ္အဂၤါအစိတ္အပိုင္းမ်ားသို႔ ပ်ံ႕ႏွံ ႔ ေရာက္ရွိႏိုင္ပါသည္။ ေသြးထြက္ႏိုင္ျပီး လူနာမွ အစာမစားႏိုင္ သို႔မဟုတ္ အသက္မရွဴႏိုင္ျဖစ္ျပီး အသက္ဆံုးရရႈံးရႏိုင္ ပါသည္။ ကင္ဆာသည္ အဆုတ္၊ အရိုး ႏွင့္ အသည္းမ်ားသို႔လည္း ကူးစက္ပ်ံ ့ႏွံ ့ႏိုင္ပါသည္။ 

လည္မ်ိဳကင္ဆာျဖစ္ပြားမႈမွ မိမိကိုယ္ကို မည္ကဲ့သို ့ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ရမည္ 

1။ လည္မ်ိဳကင္ဆာ ျဖစ္ပြားမႈမွ ကာကြယ္ရန္အတြက္ အေကာင္းဆံုးနည္းလမ္းမွာ အႏၱရာယ္ကိုေလွ်ာ့ခ်ရန္ပင္ျဖစ္ပါ သည္။ ေဆးလိပ္ႏွင့္ အရက္ေသာက္သံုးျခင္းကို ေရွာင္က်ဥ္ျပီး မိမိကိုယ္ကိုအားေကာင္းမြန္စြာဂရုစိုက္ပါ။ 

2။ အသံကြဲအက္၀င္ျပာျခင္း၊ နာတာရွည္လည္ေခ်ာင္းနာျခင္း၊ အသက္ရွဴရခက္ခဲျခင္း မ်ားကဲ့သို႔ေသာ လကၡဏာမ်ားကို ခံစားရပါက သမားေတာ္ႏွင့္ ျပသသင့္သည္။ အခ်ိန္မဆြဲပါႏွင့္။ ေဆးကို မိမိဖာသာ မေသာက္ပါႏွင့္။ အဘယ္ေၾကာင့္ ဆိုေသာ္၊ ထိုအရာသည္ လည္မ်ိဳကင္ဆာ၏ေရာဂါလကၡဏာမ်ား ဟုတ္မဟုတ္ မသိႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ 

Dr.Chantima Aranyangkun

နား၊ ႏွာေခါင္း၊ လည္ေခ်ာင္းခြဲစိတ္အထူးကု (Otolaryngologist)၊ ဦးေခါင္းႏွင့္ လည္ပင္းခြဲစိတ္ဆရာ၀န္ 

ဦးေခါင္းႏွင့္ လည္ပင္း ခြဲစိတ္စင္တာ၊ ဖရာထိုင္း 2 ေဆးရံု

ဖရာထိုင္း 2 ေဆးရံု၏ ဦးေခါင္းႏွင့္လည္ပင္းခြဲစိတ္စင္တာ တြင္ ကၽြႏ္ုပ္တို ့၏အထူးကုဆရာ၀န္မ်ားကို ေတြ ့ဆံုႏိုင္ပါသည္။ 

ဖရာထိုင္း 2 ေဆးရံု 

အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ဆက္သြယ္ျပန္ၾကားေရး စင္တာ 

ဖုန္း: +66-2617-2444 ext. 2020, 2047။ အီးေမး: onestop@phyathai.com