သားအိမ္အလံုးတည္ျခင္း (Ovarian Cysts)

ဆစ္ (Cysts) မ်ားသည္ အလံုပိတ္အိတ္မ်ားျဖစ္ၾကျပီး အမ်ားအားျဖင့္ ေရမ်ားႏွင့္ ျပည့္ေနကာ ခႏၶာကိုယ္၏မည္သည့္ အစိတ္အပိုင္းမဆို၏ တစ္ရွဴးမ်ားတြင္ျဖစ္ေပၚႏိုင္ပါသည္။ သားအိမ္အလံုးသည္ အမ်ိဳးသမီး၏သားအိမ္ အတြင္းႏွင့္ မ်က္ႏွာျပင္ေပၚတြင္ ျဖစ္ပြားႏိုင္ပါသည္။ ၄င္းကို အဓိက အမ်ိဳးအစားႏွစ္မ်ိဳးခြဲႏိုင္သည္။ ေရာဂါႏွင့္ ဆက္စပ္သည့္ သာအိမ္အလံုး (disease-related cysts) ႏွင့္  ရာသီေသြးစက္၀န္းေၾကာင့္သားအိမ္မ်က္ႏွာျပင္ေပၚတြင္ ျဖစ္ေပၚျပီး ကုသရန္မလိုဘဲဲ အလို အေလ်ာက္ေပ်ာက္ကင္းသက္သာႏိုင္သည့္ functional ovarian cysts အလံုး ဟူ၍ျဖစ္သည္။ 

1။ ေရာဂါႏွင့္ ဆက္စပ္သည့္ သားအိမ္လံုး (Disease-related cysts) ျပႆနာျဖစ္ႏိုင္သည့္ ေခ်ာ့ကလက္ ဆစ္ (chocolate cysts) ႏွင့္ ပံုမွန္ မဟုတ္သည့္ ဆဲလ္မ်ားျဖစ္တည္ၾကီးထြားလာျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာသည့္ ဆစ္ (cysts) မ်ားျဖစ္ျပီး ကင္ဆာျဖစ္ေစႏိုင္ပါသည္။ 

2။ Functional ovarian cysts, လစဥ္ သားအိမ္ follicle အတြင္းတြင္ သဘာ၀အတိုင္း ဖြံ ့ျဖိဳးၾကီးထြားလာသည့္ မ်ိဳးဥ အား သားအိမ္မွတဆင့္ထုတ္လႊတ္ေပးပါသည္။ သားအိမ္ follicle မွ မ်ိဳးဥကို ထုတ္လႊတ္ရန္ ပြင့္လာျခင္းမရွိပါက အလံုး အျဖစ္ဆက္လက္ၾကီးထြားလာပါသည္။ Follicular cysts မ်ားသည္ သံုးလအတြင္း အလိုအေလ်ာက္ ေပ်ာက္ကင္းသြားႏိုင္ပါသည္။ အခ်ိဳ႕ေသာအေျခအေနမ်ားတြင္ သားအိမ္ follicle မ်ိဳးဥအား ထုတ္လႊတ္လိုက္ေသာ္ လည္း ျပန္လည္ ေသးငယ္သြားျခင္းမရွိေပ။ ထို႔အျပင္၊ အရည္ သို႔မဟုတ္ ေသြးမ်ားသည္လည္းအတြင္းတြင္ ဖြဲ႕စည္း ျဖစ္ေပၚလာျပီး သားအိမ္အတြင္းတြင္ အလံုးအေနႏွင့္ ျဖစ္တည္လာပါသည္။ ထို႔ေနာက္၊ အလိုအေလ်ာက္ေပ်ာက္ကင္း သြားမည္ျဖစ္ပါသည္။ 

သားအိမ္အလံုးကို ပထမအၾကိမ္အျဖစ္ စတင္စမ္းသပ္သိရွိခ်ိန္တြင္ ေရာဂါ လကၡဏာမ်ားထင္ရွားျခင္းမရွိဘဲ ႏွင့္ မည္သည့္အမ်ိဳးအစားျဖစ္ေၾကာင္း တိက်စြာသတ္မွတ္ႏိုင္ျခင္းမရွိေပ။ အမ်ားအားျဖင့္ လူနာသည္ ဆရာ၀န္ထံသို႔ 2 လ - 3 လ အထိ သြားေရာက္ျပသရန္ လိုအပ္သည္။ အလံုးေပ်ာက္ကင္းသြားပါက မည္သည့္ကုသမႈမွ် ျပဳလုပ္ရန္ မလိုအပ္ေပ။ 

သားအိမ္အလံုး၏ ေရာဂါ လကၡဏာမ်ား  

ကင္ဆာအလံုး သို႔မဟုတ္ ရိုးရိုးသာမာန္အလံုးမ်ား ျဖစ္သည့္ သားအိမ္လံုးအေတာ္မ်ားမ်ားသည္ မည္သည့္ေရာဂါ လကၡဏာမွ ျပသျခင္းမရွိေပ။ ထို႔ေၾကာင့္၊ အမ်ိဳးသမီးအမ်ားစုသည္ ၄င္းတို႔၌ သားအိမ္အလံုးရွိေၾကာင္း သတိမမူမိ ၾကေပ။ သို႔ေသာ္၊ သားအိမ္လံုးအမ်ိဳးအစားေပၚမူတည္ျပီး ေရာဂါလကၡဏာမ်ားျဖစ္တည္လာတတ္သည္။ ဥပမာအား ျဖင့္ ေခ်ာ့ကလက္ ဆစ္ (chocolate cysts) ရွိသည့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားသည္ ရာသီလာစဥ္တြင္ တင္ပါးဆံုတြင္း ျပင္းထန္ သည့္နာက်င္မႈကို ခံစားရတတ္သည္။ သင့္ ၀မ္းဗိုက္ေအာက္ပိုင္း သို႔မဟုတ္ တင္ဆံုတြင္ ပံုမွန္ နာက်င္ျပီး မသက္မသာ ျဖစ္ေနပါက မီးယပ္ေရာဂါအထူးကုႏွင့္ ျပသတိုင္ပင္ပါ။ 

သားအိမ္အလံုးသည္ ကိုယ္၀န္အားမည္သို ့ထိခိုက္ေစႏိုင္သနည္း။ 

သားအိမ္ေပၚတြင္ျဖစ္သည့္ ေခ်ာ့ကလက္ ဆစ္ (Chocolate cyst) သည္ မမ်ိဳးဥ ျဖစ္တည္ႏိုင္ျခင္းကို တားဆီးသည္။ အန္ဒိုမီထရီအိုစစ္ (endometriosis) ေၾကာင့္ျဖစ္ေပၚသည့္ အလံုး (cyst) သည္လည္း မ်ိဳးမပြားႏိုင္ျခင္းႏွင့္ ဆက္စပ္မႈ ရွိသည္။ အန္ဒိုမီထရီအိုစစ္ (endometriosis) သည္ သားဥအိမ္၊ မ်ိဳးဥ၊ သားအိမ္ျပြန္ သို႔မဟုတ္ သားအိမ္ တို႔၏ လုပ္ငန္းေဆာင္တာမ်ားကို ထိခိုက္ေစျပီး ကုိယ္၀န္ရႏိုင္ရန္ ခက္ခဲေစသည္။ လစဥ္လတိုင္း အမိ၀မ္းတြင္းရွိ နံရံသည္ မ်ိဳးေအာင္မည့္ မ်ိဳးဥအတြက္ ၾကိဳတင္ျပင္ဆင္သည့္အေနျဖင့္ သဘာ၀ေဟာ္မုန္းမ်ားျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းတည္ေဆာက္သည္။ ကိုယ္၀န္မရပါက ဤအရာသည္ ရာသီေသြးအျဖစ္ ခႏၶာကိုယ္တြင္းမွ စီးဆင္းသြားၾကသည္။ 

အန္ဒိုမီထရီအိုစစ္ (endometriosis) သည္ သားအိမ္အတြင္းရွိ တစ္ရွဴးနံရံမ်ားသည္ အျခားေနရာမ်ားတြင္ ဖြံ ့ျဖိဳးၾကီး ထြားလာျခင္းျဖစ္သည္။ ၄င္းသည္ ထူထဲလာျပီး ပံုမွန္ကဲ့သို႔ပင္ ရာသီစက္၀န္းတိုင္းတြင္ စီးဆင္းေသာ္လည္း ခႏၶာကိုယ္ မွ စီးဆင္းထြက္ခြာသြားျခင္းမရွိေပ။ ဤသို ့ျဖင့္ ကိုက္ကဲေရာင္ရမ္းမႈကို ျဖစ္ေပၚေစသည္။ သားအိမ္ျပြန္ကို ပိတ္ဆို႔ ႏိုင္သည့္ အမာရြတ္တစ္ရွဴး (scar tissue) ႏွင့္ cysts တို႔ဖြဲ ့စည္းတည္ေဆာက္ျခင္းေၾကာင့္ မ်ိဳးဥ ႏွင့္ သုတ္ပိုး တို ့ ေတြ ့ဆံုႏိုင္ျခင္းမရွိေစရန္ တားဆီးသည္။  အန္ဒိုမီထရီအိုစစ္ (endometriosis) သည္ တစ္ရွဴးပ်က္စီးေစျပီး ခႏၶာကိုယ္ အစိတ္အပိုင္းမ်ား ဖ်က္ဆီးမည့္ adhesions (စြဲကပ္လံုးေထြးျခင္း) မ်ားကိုျဖစ္ေပၚေစႏိုင္ပါသည္။ 

ကုသမႈ  

ေယဘုယ်အားျဖင့္ သားအိမ္အလံုးမ်ားအား ေဆး၀ါးေသာက္သံုးျခင္း၊ ခြဲစိတ္ျခင္းမ်ားျဖင့္ ကုသႏိုင္သည္။ အလံုး ၾကီးထြားမႈကို ေႏွးေကြးေစရန္အတြက္ ဆရာ၀န္မွ သေႏၶတားေဆးမ်ားေပးတတ္သည္။ သို႔ေသာ္၊ ကေလးရလိုသည့္ လူနာမ်ားႏွင့္ မသင့္ေတာ္ေပ။ 

သားအိမ္အလံုးအား laparoscope အသံုးျပဳသည့္ ခြဲစိတ္မႈျဖင့္ ဖယ္ရွားရန္ အၾကံျပဳႏိုင္ပါသည္။ ခြဲစိတ္ဖယ္ရွားလိုက္ သည့္ အလံုးအား ကင္ဆာဟုတ္မဟုတ္ သတ္မွတ္ရန္အတြက္ စမ္းသပ္စစ္ေဆးရန္ ပို႔ေဆာင္ပါမည္။ ခြဲစိတ္ဆရာ၀န္မွ laparoscopy နည္းျဖင့္ အလံုးကို ေသးငယ္သည့္ခြဲစိတ္ေၾကာင္းမွ ဖယ္ထုတ္ေသာေၾကာင့္ လူနာသည္ နာက်င္မႈကို အနည္းငယ္သာ ရရွိခံစားႏိုင္ပါသည္။ လ်င္ျမန္စြာလည္း ျပန္လည္နာလန္ထူႏိုင္ပါသည္။ ၄င္းျပင္၊ laparoscopy နည္းျဖင့္ ခြဲစိတ္ကုသမႈကိုခံယူျခင္းေၾကာင့္ သဘာ၀အတိုင္းကိုယ္၀န္ေဆာင္ႏိုင္သည့္ အခြင့္အလမ္းလည္းမ်ားျပားပါ သည္။ 

သားအိမ္လံုးကုသမႈမွာ ျဖစ္ေပၚသည့္အလံုး၏ အမ်ိဳးအစားေပၚမူတည္သကဲ့သို႔ လူနာ၏လိုအပ္ခ်က္ေပၚတြင္လည္း မူတည္ပါသည္။ ကိုယ္၀န္ရယူလိုပါက ဆရာ၀န္မွ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ႏိုင္သည့္ သင့္အရည္အခ်င္းကို ထိခိုက္မႈမရွိေစရန္ သင့္ေလ်ာ္ေသာ ကုသမႈကို စီစဥ္ေပးမည္ျဖစ္ပါသည္။ 

ဖရာထိုင္း 2 ေဆးရံု၏ Assisted Reproductive Center (ARC) တြင္ ကၽြႏ္ုပ္တို ့၏အထူးကုဆရာ၀န္မ်ားကို 

ေတြ ့ဆံုႏိုင္ပါသည္။ 

ဖရာထိုင္း 2 ေဆးရံု 

အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ဆက္သြယ္ျပန္ၾကားေရး စင္တာ 

ဖုန္း: +66-2617-2444 ext. 2020, 2047။ အီးေမး: onestop@phyathai.com