ជំងឺសរសៃឈាមខួរក្បាល (Stroke)

ជំងឺសរសៃឈាមខួរក្បាល (Stroke)

តើអ្វីគឺជាជំងឺស្រ្តូក ?

ជាទូទៅជំងឺស្រ្តូក សំដៅ​លើ​ជំងឺ​កើត​ឡើង​នៅ​ពេល​ដែល​ចរន្ត​ឈាម​​ផ្នែក​ណា​មួយ​របស់​ខួរ​ក្បាល ត្រូវ​បាន​កាត់​ផ្ដាច់ ឬ​ត្រូវ​បាន​កាត់​បន្ថយ ។ កោសិកា​ខួរ​ក្បាល អាច​ស្លាប់​យ៉ាង​លឿន​ ប្រសិនបើមិន​មាន​អុកស៊ីហ្សែន​​ដឹក​ជញ្ជូន​ដោយ​ឈាម​ទៅ​ចិញ្ចឹម​ទេ​នោះ ​ដូច្នេះហើយនឹង​ធ្វើ​ឲ្យ​ខួរ​ក្បាល​ខូច​ជា​រៀង​រហូត ។ ជារួមទៅ ជំងឺសរសៃឈាមខួរក្បាល សំដៅទៅលើជំងឺស្ទះសរសៃឈាមឈាមខួរក្បាល (Ischmic Stroke) ឬជំងឺដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាល (Intracranlal hemorrhage) ហើយជំងឺស្ទះសរសៃឈាមខួរក្បាល ជួបប្រទះច្រើនជាងជំងឺដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាលប្រហែលជាបួនដង ។

ប្រភេទនៃជំងឺសរសៃឈាមខួរក្បាល (ស្ត្រូក)

ជំងឺស្ទះសរសៃឈាមខួរក្បាល (Ischmic Stroke) បណ្តាលមកពីការស្ទះសរសៃឈាមដែលទៅចិញ្ចឹមខួរក្បាលផ្នែកណាមួយ ធ្វើឱ្យមានអាការៈខុសប្រក្រតីនៃមុខងាររាងកាយនៅខាងដែលខួរក្បាលគ្រប់គ្រង បណ្តាលមកពីមូលហេតុច្រើនយ៉ាង ដែលជួបប្រទះញឹកញាប់មានដូចជា ៖

1. កើតឡើងពីសរសៃឈាមធំក្នុងខួរក្បាលរឹង ឬស្ទះ (artherothrombosis) ធ្វើឱ្យសាច់ខួរក្បាលស្លាប់ និងអាចហើមនៅសាច់ខួរក្បាលត្រង់បរិវេណខាងៗសាច់ខួរក្បាលដែលខូចនោះផងដែរ ។
2. កើតឡើងមកពីកំណកឈាមដែលហូរមកពីបេះដូងមកស្ទះនៅសរសៃឈាមខួរក្បាល (cardioembolism) ច្រើនជួបប្រទះកើតឡើងរួមជាមួយជំងឺបេះដូងដើរខុសចង្វាក់ (atrlal flbrlllatlon) ឬមានកំណកឈាមតូចៗដែលចេញពីជញ្ជាំងសរសៃឈាមធំដែលចាប់ផ្តើមខូច (artery to artery embolism) ។
3. បណ្តាលមកពីការខូចសរសៃឈាមតូចៗ (lacunar infarclion) ត្រង់បរិវេណសាច់ខួរក្បាលដែលខូចអាចមិនធំនោះទេ ប៉ុន្តែអ្នកជំងឺអាចខ្សោយកំលាំងខ្លាំងបាន​ ប្រសិនបើរោគសញ្ញានៅមិនលើសពី 24 ម៉ោង ជារោគសញ្ញាស្តែងចេញក្នុងរយៈពេលខ្លី  Translent ischemic attack ឬ TIA ឬ Mini-Stroke ដោយភាគច្រើនរោគសញ្ញាមិនលើសពីកន្លះម៉ោង​ ។ អ្វីដែលសំខាន់គឺប្រសិនបើរោគសញ្ញាកើតឡើងក្នុងរយៈពេលខ្លី (TIA) នោះ អ្នកជំងឺមានឱកាសកើតជំងឺស្ទះសរសៃឈាម ។ ហើយអ្វីដែលសំខាន់ជាងនេះទៅទៀតនោះគឺ ប្រសិនបើមានរោគសញ្ញាណាមួយស្តែងឡើងនោះគួរទៅជួបពេទ្យជាបន្ទាន់ ។

រោគសញ្ញាបង្ហាញដែលអាចគិតថាជាជំងឺសរសៃឈាមខួរក្បាល (ស្ទះ ឬដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាល)

• អាការៈស្តែងចេញតាមប្រព័ន្ធប្រសាទភ្លាមៗ (sudden) ជាពិសេសប្រសិនបើកើតឡើងពីកំណកឈាមមកស្ទះនៅសរសៃឈាមខួរក្បាល (embolic stroke) ឬសរសៃឈាមក្រហមក្នុងខួរក្បាលដាច់ (Intracranial hemorrhage) សម្រាប់អ្នកជំងឺដែលសរសៃឈាមស្ទះបន្តិចម្តងៗ នោះ រោគសញ្ញាបង្ហាញក៏ស្តែងចេញបន្តិចម្តងៗ ហើយនឹងខ្លាំងឡើងៗអាចប្រើពេលរាប់ម៉ោង ឬជាថ្ងៃក៏ថាបាន ។
• ដៃ ជើង ស្ពឹក អស់កម្លាំង ដើរទ្រេតទ្រោត
• មុខ មាតវៀច
• និយាយមិនច្បាស់
• វិលមុខគ្រប់ពេលដោយមិនមែនតែពេលផ្លាស់ប្តូរឥរិយាបថ
• មើលរូបភាពមិនច្បាស់ ស្រវាំងភ្លែក ភ្នែកម្ខាងមើលមិនឃើញ ។​

កត្តាហានិភ័យនៃការកើតជំងឺស្ទះសរសៃឈាមខួរក្បាល

កត្តាគ្រោះថ្នាក់សម្រាប់មនុស្សម្នាក់ៗ មិនដូចគ្នានោះទេ ហើយកត្តាហានិភ័យដែលជួបប្រទះញឹកញាប់មានដូចជា ៖ អាយុច្រើន ភេទប្រុស សញ្ញាតិ និងមានប្រវត្តិក្រុមគ្រួសារធ្លាប់កើតជំងឺស្ទះសរសៃឈាម ហើយកត្តាទាំងនេះមិនអាចជៀសវាងបាន ។ កត្តាផ្សេងៗទៀតមានដូចជា សម្ពាធឈាមខ្ពស់ ទឹកនោមផ្អែម ការញ៉ាំបារី ការមិនហាត់ប្រាណឱ្យបានទៀងទាត់ លើសជាតិខ្លាញ់ ជំងឺបេះដូង និងជំងឺបេះដូងដើរខុសចង្វាក់ ហើយកត្តាគ្រោះថ្នាក់ទាំងនេះអាចគ្រប់គ្រង និងផ្លាស់ប្តូរបាន ដោយការយកចិត្តទុកដាក់ថែទាំសុខភាពរបស់អ្នកជំងឺ ។

អាចទាក់ទងពត៌មានបន្ថែម ៖

តេឡេក្រាម ៖ +66946259619 ឬហ្វេសប៊ុក Phyathai 2 Cambodia