အမာရြတ္မထင္ သိုင္းရိြဳက္ခြဲစိတ္ကုသမႈ

သိုင္းရိြဳက္လြန္ကဲမႈေရာဂါ (Hyperthyroidism) သည္ ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ အျဖစ္မ်ားျပီး အိုင္အိုဒင္းခ်ိဳ ့တဲ့မႈ ေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚရ ျခင္းျဖစ္ျပီး သိုင္းရိြဳက္ကလင္းမ်ား ပံုမွန္မဟုတ္ပဲၾကီးထြားလာျခင္းျဖစ္သည္။ 

ပါရာသိုင္းရိြဳက္ ဂလင္း (parathyroid gland) ဆိုသည္မွာ အဘယ္နည္း။ 

ပါရာသိုင္းရိြဳက္ ဂလင္းဆိုသည္မွာ မရွိမျဖစ္လိုအပ္သည့္ endocrine ေဟာ္မုန္းဂလင္းျဖစ္သည္။ ၄င္း၏ပံုမွန္အရြယ္ အစားမွာ ပဲစိမ္းေစ့၏အရြယ္မွ်သာျဖစ္သည္။ သိုင္းရိြဳက္ဂလင္း၏ ေနာက္ဘက္ျခမ္းတြင္ ပါရာသိုင္းရိြဳက္ဂလင္း ႏွစ္ခုရွိ ပါသည္။ ထို ့ေၾကာင့္၊ စုစုေပါင္း ပါရာသိုင္းရိြဳက္ဂလင္း 4 ခုရွိပါသည္။ ဤ ပါရာသိုင္းရိြဳက္ဂလင္းမ်ားသည္ 84 အမိုင္ႏို အက္စစ္ ပက္ထိုက္ (84 amino acid peptide) ျဖစ္သည့္ ပါရာေသာ္မုန္း (parathormone (PTH)) သို ့မဟုတ္ ပါရာ သိုင္းရိြဳက္ ေဟာ္မုန္းမ်ားကို ထုတ္ေပးျပီး စစ္ထုတ္ေပးပါ သည္။ ပါရာေသာ္မုန္း (parathormone) သည္ သိုင္းရိြဳက္ ဂလင္းမွ ဗီတာမင္ စီ၊ ဗီတာမင္ ဒီ ႏွင့္ ကယ္စီသိုနင္ (calcithonin) မ်ားျဖင့္လုပ္ငန္းမ်ားကို လည္ပတ္လုပ္ေဆာင္ျပီး ေသြးႏွင့္ တစ္ရွဴးမ်ားရွိ ကယ္လစီယမ္ႏွင့္ ေဖာ့စ္ဖရပ္စ္မ်ား မွ်တေစပါသည္။ 

သိုင္းရိြဳက္လြန္ကဲမႈ ေရာဂါကုသမႈ 

ကုသမႈသည္ အမ်ားအားျဖင့္ သိုင္းရိြဳက္ ဂလင္း၏လုပ္ငန္းေဆာင္တာမ်ားကို ဟန္႔တားထိန္းခ်ဳပ္ရန္ႏွင့္ သိုင္းရိြဳက္ တစ္ရွဴး ထပ္မံၾကီးထြားလာျခင္း အား တားဆီးရန္အတြက္ ေဟာ္မုန္းေဆးျပားမ်ားစားသံုးျခင္းစတင္သည္။ သို႔ေသာ္၊ သိုင္းရြိဳက္ဂလင္းတစ္လံုး သို႔မဟုတ္ ႏွစ္လံုးစလံုးေပၚတြင္ ျဖစ္ေပၚသည့္ သိုင္းရိြဳက္အဖုေလးမ်ားကို ဖယ္ရွာရန္အတြက္ ခြဲစိတ္ျခင္းျဖင့္ျပင္ အျမဲအဆံုးသတ္တတ္ပါသည္။ သိုင္းရိြဳက္ဂလင္း ကင္ဆာျဖစ္ပြားျခင္းမွ ကာကြယ္ရန္ သို႔မဟုတ္  လူနာမွ အစာအစားႏိုင္ သို႔မဟုတ္ အသက္မရွဴႏိုင္ျဖစ္သည့္တိုင္ ၾကီးထြားျခင္းမွ ကာကြယ္ရန္အတြက္ ခြဲစိတ္မႈကို ျပဳလုပ္ၾကျခင္းျဖစ္ပါသည္။ အခ်ိဳ႕ေသာအေျခအေနမ်ိဳးတြင္ လူနာ၏ပံုပန္းသြင္ျပင္အတြက္ ခြဲစိတ္ရျခင္းမ်ားလည္း ရွိပါ သည္။ လက္ရွိတြင္ သိုင္းရြိဳက္ခြဲစိတ္သည့္ နည္းမ်ားစြာရွိေနျပီျဖစ္ပါသည္။ ဖြင့္၍ခြဲစိတ္သည့္နည္း (Open surgery) သည္ ယခင္ကာလမ်ား ကတည္းကစ၍ ယေန႔ထိတိုင္ အသံုးျပဳသည့္နည္းျဖစ္ပါသည္။ သိုင္းရိြဳက္ဂလင္း တစ္ခုလံုး ႏွင့္အတူ လင့္ဖု (lymph node) ကို ဖယ္ရွားရန္ Transverse collar ခြဲစိတ္ျခင္းကို ျပဳလုပ္ၾကသည္။ သိသာထင္ရွား စြာပင္ ဤဖြင့္၍ခြဲစိတ္သည့္နည္းသည္ လည္ပင္းေပၚတြင္ အမာရြတ္ကို ထင္က်န္ရစ္ေစပါသည္။ အမ်ားအားျဖင့္ ထို အမာရြတ္ကို အက်ႌမ်ားျဖင့္ ဖံုးကြယ္တတ္ၾကေသာ္လည္း လူနာအခ်ိဳ႕မွာ အမာရြတ္ေၾကာင့္ စိတ္မခ်မ္းမသာျဖစ္ၾကရ သည္။ 

အမာရြတ္မထင္ ခြဲစိတ္နည္းပညာ  

ယခုအခါတြင္ transoral နည္းအသံုးျပဳ laparoscopic surgery ခြဲစိတ္မႈနည္းပညာ ထြက္ေပၚလာျပီျဖစ္ပါသည္။ သြားဖံုးေအာက္ေျခ ႏွင့္ ေအာက္ႏႈတ္ခမ္းၾကားရွိ ခြဲစိတ္ရသည့္ အရြယ္မွာ 0.5 မွ 1 စင္တီမီတာ ရွိျပီး အလြန္ေသးငယ္ ေသာေၾကာင့္ အေရျပားေပၚတြင္ အမာရြတ္ထင္က်န္ရစ္ျခင္းမရွိေပ။ ပါးစပ္မွတဆင့္ အဆိုပါ ဧရိယာကို ျဖတ္ေတာက္ ျပီး သိုင္းရြိဳက္ ဂလင္းအား ဖယ္ရွားရန္ ခြဲစိတ္မႈအား ခြဲစိတ္ကိရိယာထိုးသြင္းျခင္းျဖင့္ စတင္ပါသည္။ ထို႔ေနာက္၊ ဒဏ္ရာကို ခ်ဳပ္ရိုး ျဖည္ရန္မလိုအပ္သည့္ အလိုလိုေပ်ာ္၀င္ႏိုင္ေသာ dissolvable sutures ျဖင့္ ပိတ္ပါမည္။ ၄င္းျပင္၊ အာခံတြင္း အတြင္းတြင္ ေသြးေၾကာမ်ားစြာရွိေသာေၾကာင့္ အနာက်က္ျမန္ျပီး မည္သည့္အမာရြတ္ သို႔မဟုတ္ fibrosis မွလည္း ထင္က်န္မည္မဟုတ္ေပ။ 

Transoral နည္းအသံုးျပဳ အမာရြတ္မထင္သည့္ laparoscopic surgery ခြဲစိတ္မႈအက်ိဳးေက်းဇူးမ်ားစြာရွိပါသည္။ ပထမဦးဆံုးအေနျဖင့္ ၄င္းခြဲစိတ္မႈအား သိုင္းရိြဳက္ဂလင္းႏွစ္ဘက္စလံုးတြင္ ျပဳလုပ္ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ေနာက္ထပ္အပို ခြဲစိတ္ရန္မလိုအပ္ေပ။ ၄င္းျပင္၊ ခြဲစိတ္ဆရာ၀န္မွလည္း အရာမ်ားကို ေကာင္းစြာျမင္ေတြ ့ႏိုင္ျပီး လည္မ်ိဳရွိ recurrent laryngeal အာရံုေၾကာမ်ားကို ေကာင္းမြန္စြာဂရုျပဳႏိုင္ေစပါသည္။ ဒုတိယအေနျဖင့္ ခြဲစိတ္ျပီးေနာက္တြင္ လူနာ၏အသံ မွာ ကြဲအပ္ျပာ၀င္သည့္ ပံုေပၚႏိုင္ပါသည္။ တတိယႏွင့္ အလြန္အေရးၾကီးသည့္ အခ်က္အေနျဖင့္ ခြဲစိတ္မႈအတြင္ လူနာ၏ေသြးဆံုးရႈံးရမႈ လြန္စြာနည္းပါးျပီး 10-20 cc သာဆံုးရႈံးမည္ျဖစ္ပါသည္။ ဤခြဲစိတ္မႈမ်ိဳးေၾကာင့္ လူနာမ်ားခံစားရ သည့္ နာက်င္မႈေ၀ဒနာအား ပိုမိုေလ်ာ့နည္းေစျပီး၊ ခြဲစိတ္ျပီးရက္အနည္းငယ္အတြင္းတြင္ နာက်င္မႈေ၀ဒနာ ေပ်ာက္ကင္းသြားမည္ျဖစ္ပါသည္။ လူနာသည္ ပံုမွန္အတိုင္းပင္ စားႏိုင္ေသာက္ႏိုင္မည္ျဖစ္ျပီး၊ ေမးေစ့ႏွင့္ သိုင္းရိြဳက္ ဂလင္း ဧရိယာအၾကား တြင္ ထံုက်င္မႈကို ခံစားရမည္မဟုတ္ေပ။ 

Transoral နည္းအသံုးျပဳ အမာရြတ္မထင္သည့္ laparoscopic surgery သည္ အေရျပားေပၚတြင္ အမာရြတ္ ထင္မည္ ကို ႏွစ္သက္ျခင္းမရွိၾကသူမ်ားႏွင့္ သင့္ေတာ္ပါသည္။ အမာရြတ္မထင္ျခင္းအျပင္ လူနာမ်ားမွလည္း အဆင္မေျပ မအီမသာ မျဖစ္ေပ။  ဤခြဲစိတ္နည္းမ်ိဳးသည္ သိုင္းရိြဳက္လြန္ကဲမႈေရာဂါကို ခံစားေနရသည့္လူနာမ်ား၏ ဘ၀အရည္ အေသြးကို သိသာထင္ရွားစြာတိုးတက္ေစသည္သာမက ၄င္းတို႔၏ ကိုယ္ကိုကိုယ္အေပၚ စိတ္ခ်ယံုၾကည္မႈအားလည္း 100 ရာခိုင္ႏႈန္းနီးပါး တိုးျမင့္ေစႏိုင္ပါသည္။ ၄င္းခြဲစိတ္မႈအား အခ်ိန္အနည္းငယ္အတြင္း လြယ္ကူစြာ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ သည္ဟု ဖရာထိုင္း2 ေဆးရံု၏ သိုင္းရိြဳက္ခြဲစိတ္အထူးကၽြမ္းက်င္ ဆရာ၀န္ျဖစ္သူ ေဒါက္တာ အန္ကြန္း အႏုေ၀ါင္ (Dr. Angkoon Anuwong) မွ ဆိုပါသည္။  

Dr. Angkoon Anuwong

အေထြေထြခြဲစိတ္အထူးကု၊ Laparoscopic Surgery၊ သိုင္းရိြဳက္ခြဲစိတ္ကုသမႈ 

ဖရာထိုင္း2 ေဆးရံု

ဖရာထိုင္း 2 ေဆးရံု၏ ခြဲစိတ္စင္တာ တြင္ ကၽြႏ္ုပ္တို႔၏အထူးကုဆရာ၀န္မ်ားကို ေတြ႕ဆံုႏိုင္ပါသည္။ 

ဖရာထိုင္း 2 ေဆးရံု 

အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ဆက္သြယ္ျပန္ၾကားေရး စင္တာ 

ဖုန္း: +66-2617-2444 ext. 2020, 2047။ အီးေမး: onestop@phyathai.com